Rick Sheff, Bác sỹ y khoa, được nuôi dạy trong môi trường văn hóa Do thái, nhưng căn bản là một người vô thần. Vào ngày Lễ Vượt Qua (Passover) của người Do thái, gia đình ông thường ngồi quây quần bàn về những lý giải khoa học có thể sử dụng để giải thích chuyến vượt Biển Đỏ trong sự kiện Di cư của người Do Thái khỏi Ai Cập.
“Ta dám chắc Moses đã biết về các bản đồ dòng triều”, bố ông thường nói đùa như vậy. Với họ, đó là một dịp để tưởng nhớ về một chiến thắng về mặt chính trị được dẫn dắt bởi nhân vật lịch sử Moses. Nó không hề liên quan tới Chúa. Ông được học ngay từ thời bé rằng khoa học nắm giữ câu trả lời về nguyên lý hoạt động của thế giới.
- Qua một loạt thử nghiệm, nhà ngoại cảm Uri Geller được CIA công nhận là có năng lực đặc biệt
- 5 trường hợp nhìn thấy người thân đã qua đời dù chưa hay biết
- Trải nghiệm cận tử của các minh tinh Hollywood (phần 1)
Là một bác sỹ y khoa, Sheff đã chia sẻ các kinh nghiệm với bệnh nhân của mình về điều dường như thách thức kiến thức y khoa đương thời. Dần dần, ông đã có thể bác bỏ từng trường hợp gọi là ngẫu nhiên hiếm gặp, bất thường. Nhưng “những điểm dữ liệu” như ông vẫn gọi, bắt đầu tăng lên.
Hai điểm dữ liệu đáng kể – các trải nghiệm về thần giao cách cảm – đã tạo ra những rạn vỡ trong vỏ bọc vô thần cố hữu của ông và phá vỡ cái mà ông gọi là “mạng lưới niềm tin” dựa trên khoa học hiện đại. Việc xây dựng lại mạng lưới đó đòi hòi kết hợp giữa tâm linh và một mô hình khoa học mới.
Đâu là “Mạng lưới niềm tin” của bạn?
Sheff là một bác sỹ gia đình, tác giả viết sách và là giám đốc phụ trách chuyên môn y khoa của công ty tư vấn chăm sóc sức khỏe The Greeley Company. Ông nghiên cứu triết học tại Đại học Oxford trước khi tham gia Trường Y của Đại học Pennsylvania.
Khi là sinh viên triết học, ông được học về triết gia Mỹ nổi tiếng Williard Van Orman Quine (1908-2000), người tạo ra thuật ngữ “mạng lưới niềm tin”.
Sheff tóm tắt: “mỗi chúng ta đều hoạt động trong một mạng lưới niềm tin cá nhân của bản thân. Hãy nghĩ nó như một mạng lưới có tính củng cố lẫn nhau của những công nhận kiến thức về thế giới”.
Ông nói: “Khi chúng ta vấp phải một điểm dữ liệu – một trải nghiệm hay kết quả khoa học – không khớp với mạng lưới niềm tin của chúng ta, chúng ta có ba lựa chọn”. Lựa chọn đầu tiên là phủ nhận đó là “dữ liệu”.
Chúng ta có thể bác bỏ nó kiểu như cách nói “chỉ là sự trùng hợp”, hoặc trong một nghiên cứu khoa học, chúng ta có thể giả thiết rằng đó là một lỗi đo đạc. Lấy ví dụ, các nhà khoa học có thể nói “cho tới khi nghiên cứu đó được lập lại độc lập bởi một số người khác, tôi không chấp nhận dữ liệu đó là đúng. Đó không phải là dữ liệu”.
“Khi chúng ta vấp phải một điểm dữ liệu – một trải nghiệm hay kết quả khoa học – không khớp với mạng lưới niềm tin của chúng ta, chúng ta có ba lựa chọn”.
— Tiến sỹ Rick Sheff
Lựa chọn thứ hai là chấp nhận nó như dữ liệu bất thường. Nó nằm ở phần ngoại vi của mạng lưới niềm tin và không ảnh hưởng tới giá trị niềm tin cốt lõi. Chúng ta có thể nói: “Lạ thật” hoặc “Điều đó rất không bình thường” và không nghĩ nhiều về nó nữa.
Lựa chọn thứ ba là cho phép nó nằm sâu trong mạng lưới niềm tin, tạo ra sự thay đổi về giá trị niềm tin cốt lõi. Đây là điều đã xảy ra với Sheff.
Các điểm dữ liệu cuối cùng đã phá vỡ mạng lưới niềm tin của ông. Việc phá vỡ ban đầu rất đau đớn, nhưng “kết quả thực mang lại nhiều niềm vui hơn tôi nghĩ”. Đó là khởi nguồn của cuốn sách ông viết mang tựa đề: “Tan vỡ trong niềm vui” (Joyfully Shattered), trong đó ông kể câu chuyện của mình và bàn về tầm nhìn của ông cho tương lai của khoa học – một nền khoa học tương hợp với tâm linh thay vì chống lại nó.
Trải nghiệm thần giao cách cảm
Sheff có một bệnh nhân, một em bé 6 tháng tuổi tên là Ryan, lâm bệnh giai đoạn cuối. Bệnh tật đến bất ngờ và cha đứa bé, Tom, đương nhiên thật đau khổ khi phải chấp nhận con mình sắp chết. Ryan chống chọi lâu hơn tiên lượng, nhưng thân thể đã rất tệ.
Một trực giác chưa từng thấy đã xuất hiện trong Sheff.
Ông cảm thấy Ryan có thể chống chọi được bởi vì nó biết rằng bố nó không thể chấp nhận được cái chết của nó. Chưa bao giờ Sheff có ý nghĩ như vậy hay nói ra những điều đại loại như đã từng nói với Tom: đứa bé muốn Tom tới cạnh giường của nó và nói cho nó biết rằng nếu nó ra đi, Tom sẽ không quá đau lòng. Đứa bé đã chết 2 giờ sau đó.
“Nhà khoa học bên trong tôi muốn nói rằng đây chẳng qua là một sự trùng hợp”, Sheff viết trong cuốn sách của mình. “Gắn mác sự trùng hợp có thể giữ vững được niềm tin của tôi vào khoa học, lĩnh vực mà tôi đã được huấn luyện để làm”.
Gắn mác sự trùng hợp có thể giữ vững được niềm tin của tôi vào khoa học, lĩnh vực mà tôi đã được huấn luyện để làm.
— Tiến sỹ Rick Sheff
Vợ Sheff, cô Marsha, mang thai. Bạn thân nhất của cô là Susan cũng mang thai.
Một buổi sáng, vào lúc 4:30, Marsha thức tỉnh sau một giấc ngủ sâu và nói: “Susan đang đẻ rồi, em thấy được điều này”. Cô cảm nhận một sự đau đớn, một thứ năng lượng chạy khắp cơ thể mình. Cô thấy rõ những điều này, nhưng không liên lạc được với Susan và cuối cùng đã ngủ trở lại. Sau này, cô phát hiện Susan bắt đầu chuyển dạ vào lúc 4:30 sáng.
Sheff nói: “Tôi đột nhiên biết con người có thể giao tiếp ở một khoảng cách xa”. Ông đã kể với một đồng nghiệp về trải nghiệm này. Vị bác sỹ kia đáp lại: “Nó không phải là dữ liệu, nó chỉ là sự trùng hợp”.
Trong cuốn sách của mình, Sheff đã mô tả phản ứng của ông: “Ông nói trùng hợp là sao chứ? Cơ hội để Marsha thức giấc đúng vào lúc Susan thức giấc vì chuyển dạ lần đầu và Marsha bị tràn ngập trong năng lượng và biết rằng Susan đang sinh nở tại thời điểm đó là nhỏ bé tới mức phải có thứ gì đó gây nên việc này.
“Gọi nó đơn giản bằng sự trùng hợp là một hành động lăng nhục niềm tin. Đó không phải là khoa học chân chính”.
Ông nói với Epoch Times rằng nếu ai đó đã kể ông nghe những câu chuyện tương tự khi ông hoàn toàn chìm đắm trong chủ nghĩa duy vật tuyệt đối, ông cũng sẽ nói những điều tương tự.
Sheff không giận những người giống như ông bạn bác sỹ kia; ông hiểu được thế giới quan của họ.
Với một người có đức tin, không cần phải có bằng chứng. Với những người chẳng có đức tin, bằng chứng bao nhiêu cũng không là đủ.
— Thánh Ignatius của Loyola
Ông trích dẫn lời Thánh Ignatius của Loyola: “Với một người có đức tin, không cần phải có bằng chứng. Với người chẳng có đức tin, bao nhiêu bằng chứng cũng không là đủ”.
Sheff đặt câu hỏi: “Liệu luôn phải như vậy không?”
Mô hình mới
“Hãy thận trọng, Rick ạ”, người bạn bác sỹ của Sheff nói khi Sheff thảo luận về một sự thay đổi mô hình trong khoa học. “Tôi không có nghi ngờ gì về những trải nghiệm chủ quan mà ông bạn đã chia sẻ với chúng tôi trong những năm qua. Nhưng đây chỉ là chủ quan. Nó không phải là khoa học. Khoa học yêu cầu dữ liệu, dữ liệu công khai mà người khác có thể kiểm tra, lập lại, và bác bỏ. Bất kể thứ gì chỉ có ông bạn làm, xin đừng nhầm lẫn với khoa học”.
Ông ấy đã đúng, Sheff cần nhiều hơn thế. “Một nhà khoa học chân chính cần đi theo con đường dữ liệu cho dù nó dẫn tới đâu, hơn là cắt xén sự theo đuổi đó dựa trên các khái niệm hay lý thuyết định kiến. Tôi đã có can đảm theo đuổi các điểm dữ liệu này dẫn dắt tôi tham gia nhóm đang lớn dần của những người tìm kiếm mô hình khoa học mới. Nhưng ông ấy đã đúng. Các điểm dữ liệu của tôi không đứng vững trước thử thách khoa học được thực hiện nghiêm túc”.
Nhưng ông ấy đã đúng. Các điểm dữ liệu của tôi không đứng vững trước thử thách khoa học được thực hiện nghiêm túc.
— Tiến sỹ Rick Sheff
Đúng một tuần sau đó Sheff gặp Tiến sỹ William Tiller và trong công trình của Tiller, ông đã tìm được điều mà ông nghĩ là có thể trở thành nền tảng cho mô hình mới.
Tiller có một sự nghiệp thành công trong thế giới khoa học truyền thống. Ông là giáo sư danh dự tại Đại học Standford và cựu chủ tịch ban khoa học và công nghệ vật liệu của Đại học Standford, đã có nhiều công trình xuất bản trên các tờ báo có hệ thống bình duyệt.
Nhưng, giống như Sheff, ông cảm thấy khoa học đang tiến tới một sự thay đổi mô hình tầm cỡ Cô-péc-níc một thời đã làm. Tiến sỹ Tiller nói với Epoch Times trong một cuộc phỏng vấn năm 2014: “có hàng ngàn người trong 150 năm qua đã thực hiện những việc cực kỳ đáng ghi nhận được đưa vào danh mục cận tâm lý học mà khoa học chính thống muốn che đậy đi bởi vì kết quả của chúng không ăn khớp với các kết quả khoa học”.
“Bất cứ điều gì không khớp với kiểu dạng của họ và phương pháp luận của họ để có được những kết quả này, họ lập tức nghĩ đó là rác rưởi”, ông nói.
Một nhận thức chính yếu trong tác phẩm của Tiller làm Sheff phấn khích là việc cho rằng các nhà khoa học có thể ảnh hưởng tới kết quả của chính những thí nghiệm bằng ý định của họ.
Các thí nghiệm của Tillers đã gợi ý rằng ý định của con người có thể thay đổi mức độ pH của nước, hoạt tính của một enzyme trong một ống nghiệm, và các quy trình sinh học trong một sinh vật. Ông đã thực hiện nhiều thí nghiệm cho thấy tác động vật lý mà ý định của con người có thể tạo ra.
Sheff viết trong cuốn sách của mình về nhận thức của Tiller: “Kể từ thời Descarte, Bacon và Newton, nghiên cứu trong khoa học vật lý đã dựa trên giả thiết bất thành văn rằng ý thức, ý định, tình cảm, tâm lý, hay tinh thần của con người không thể có chút ảnh hưởng đáng kể nào tới thí nghiệm được thiết kế cẩn thận trong thực tại vật lý”.
Đây là “một giả thiết cốt lõi của một mạng lưới niềm tin chung rộng lớn, nhưng không phải là “dữ liệu”, ông viết.
Bài học cho tương lai trong Lịch sử Khoa học
Sheff cho biết, cuối thế kỷ 19, nhiều nhà khoa học cảm thấy rằng tất cả các phát kiến đều đã xong. Họ có được sự hiểu biết về điện từ học và nhiệt động học, bảng tuần hoàn đã được hình thành, Isaac Newton lập ra một mô hình cho vật lý.
Nhưng có những điểm dữ liệu tại thời điểm đó không ăn khớp. Lấy ví dụ, những khác thường trong quỹ đạo của sao thủy không thể dùng vật lý thời đại Newton để lý giải. Albert Einstein đưa ra giả thuyết rằng tốc độ ánh sáng không là một hằng số chung, mà chỉ là hằng số trong một khung tham chiếu nhất định, một sự thay đổi so với hiểu biết của thời Newton.
Các học thuyết Tương đối của Einstein đã khởi đầu một sự đổi khác về mô hình và cho chúng ta thấy thời gian và không gian không phải như chúng ta vẫn nghĩ. Cơ học lượng tử lại tạo ra một thay đổi khác, và mô hình của ngày nay bao gồm cơ học lượng tử và Thuyết Tương đối rộng.
Sheff đặt câu hỏi: “Nhưng liệu mọi người có nghĩ rằng đó là điểm kết thúc rồi, mô hình cuối cùng, chân lý rồi không?”
Tổng hợp Internet
Qua bài viết này đọc giả đã khám phá thêm nhiều điều thú vị, cảm ơn tác giả