Đặc Trưng Trong Phương Pháp Hành Trì Của Thiền Phái Trúc Lâm Việt Nam
Tác giả: TT. Thích Tâm Hạnh
- Thay lời tựa
- Phần 1: Cốt Tủy Của Đạo Phật
- Phần 2: Phương Pháp Hành Trì Của Thiền Phái Trúc Lâm Việt Nam Hiện Nay.
- Phần 3: Dụng Công “Pháp Tri Vọng” Như Thế Nào Để Không Bị Nhầm Và Sai Với Thiền Thượng Thừa?
- Phần 4: Chúng Ta Dụng Công Có Bị Sai Và Nhầm Theo Cách Hành Trì Của Các Pháp Thiền Khác Hay Không?
Thay lời tựa
Tất cả chúng sinh đều có Phật tánh. Nơi Phật không thêm, nơi phàm không thiếu. Ai cũng đang sống trên nó, nhưng bận theo trần cảnh do đó bỏ sót, tạm mê, luống chịu các khổ. Từ bản thể ấy, thương cho nỗi khổ chúng sinh, đức Phật đã thị hiện nói ra muôn lời ngàn lời giáo hóa độ sanh, để đưa người người trở về nhận lại tánh Phật sẵn đủ nơi chính mình, thoát khỏi biển khổ trầm luân sanh tử.
Nhiều đời chư vị Tổ sư tu hành chứng ngộ, quý ngài từ bi chỉ bày kinh nghiệm, bí quyết hoặc khai thị để hành giả ngay đây trực ngộ điều chính yếu mà chư Phật muốn chỉ, chính là tánh mình. Lời Phật ý Tổ vốn dĩ đơn giản, bình dị, rõ ràng, chỉ thẳng, ai cũng có thể áp dụng tu hành. Nhưng căn cơ người học lại có cao thấp không đồng cho nên pháp cũng từ đó chia ra có khác. Do đây, nhiều Tông phái Phật giáo được thành lập. Tuy nhiên chung quy lại có hai tông phái chính. Một Tông phái chủ yếu đứng trên lý tánh, đứng trên thể để lý luận và tu tập. Còn lại là Tông phái đứng trên sự, đứng trên dụng để lý luận, tu tập. Vì vậy, giáo thì có Tánh, có Tướng. Thiền thì có Đốn, có Tiệm. Đối với căn cơ lanh lợi thì ngay đây chỉ thẳng, ngộ thẳng. Những căn cơ thấp hơn thì quý ngài lập bày phương tiện dẫn dắt từ từ. Nhưng cuối cùng đồng trở về một tâm thể như nhau, không khác.
Ngàn xưa Phật Tổ, hiện tại các bậc tu hành đắc đạo, cho mãi đến ngàn sau, hễ đã chứng ngộ thì đồng về trong thể tánh Phật ấy, không sai khác. Cho thấy, trên tánh thể vốn bình đẳng, đồng nhất. Nhưng về phương diện mở bày phương tiện dẫn dắt người học thì phải khéo léo uyển chuyển cho phù hợp với căn cơ con người và môi trường sở tại. Từ đó có những điểm đặc sắc khác nhau (sai biệt). Do đây cho nên có Phật giáo hay Thiền tông Ấn Độ, Trung Hoa, Nhật Bản, Việt Nam…
Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử do Phật Hoàng Trần Nhân Tông sáng lập vào thế kỷ 13. Đây là dòng thiền thuần Việt đầu tiên do một vị Tổ sư là người Việt Nam khai sáng, phát triển mạnh mẽ. Đến thời Nhị Tổ Pháp Loa, dòng thiền này rất hưng thịnh, đưa Phật giáo Thiền tông lúc bấy giờ trở thành Quốc giáo. Hiện nay, Hòa thượng Thiền sư Thích Thanh Từ đã tiếp nối, phục hưng, khiến cho dòng thiền này thêm một lần nữa được phát triển rực rỡ trong thời đại văn minh, tiến bộ.
Sự thật bao giờ cũng tồn tại. Nó tồn tại bởi sự tất yếu chính nó có chất lượng, có bản chất và đặc sắc được nhân loại đón nhận. Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam vẫn đang hiện hữu một cách tốt đẹp như thế. Một trong những điểm đặc biệt riêng có của dòng thiền thuần Việt này là phương pháp hành trì.
Nếu các tông phái của Phật giáo thuộc về Tánh Tông nêu cao việc ngộ tánh thì không nói cụ thể rõ ràng về phương pháp hành trì. Ngược lại, Tướng Tông một bề chuyên nói về phương pháp hành trì thì không nhắc đến việc phải kiến tánh, ngộ tâm. Với Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam thì hội đủ cả hai. Chủ trương người học đạo trước phải kiến tánh, nhưng sau đó phải bảo nhậm, miên mật tinh cần để đạt đến rốt ráo. Việc này được chư vị Tổ sư và các Thiền sư Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam chỉ bày rất cụ thể, cặn kẽ, rõ ràng. Với người chưa kiến tánh thì có nguyên lý tu hành Tối Thượng Thừa, hướng tiến tâm tánh, chứ không phải rơi vào các tướng của tạo tác sanh diệt. Đây là điểm đặc biệt của Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam xuyên suốt từ xưa đến nay mà không Tông phái nào có được.
Từ loạn động của phàm phu, khéo hạ thủ công phu, trở lại tánh thể thanh tịnh; trí thể hiện bày. Trong ấy thấy biết suốt hết tất cả một cách linh thông, chủ động nhưng vẫn bất động; trí dụng sẵn đó. Sống trọn vẹn bằng sức sống này một cách miên mật, tùy duyên tiêu dung tập khí, thuận dòng hợp tánh, đó là chân thật tu hành. Công phu đắc lực, bặt cả vọng chơn, ngay tướng tức tánh, tánh tướng thường trụ, thể dụng không hai, đại lực dụng hiện tiền, tự tại trong sanh tử. Điểm đặc trưng trong phương pháp hành trì của Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam chỉ bày cho hành giả một cách cụ thể về công phu đặc biệt như thế. Sống thẳng tự tánh ấy, trải qua nhiều kiếp không còn lầm mê, công viên quả mãn, Phật đạo tự viên thành.
Ngày xuân năm Canh Tý – 2020
Tỳ-kheo Thích Tâm Hạnh.
| Mục lục | Phần 1 | Phần 2 | Phần 3 | Phần 4 |
Nguồn: thienvientruclambachma.net
